نااميدي و آشفتگي نه‌تنها در خاورميانه جنگ‌زده كه در اروپا و آمريكا هم موج مي‌زند. اما در ميان همه اخبار و تحولات، تشديد رويارويي غرب و مشخصا آمريكا با روسيه در كانون توجه جهان قرار گرفته‌است.مقام‌هاي روسيه و آمريكا و تحليلگران بين‌المللي همگي به صراحت درباره يك نكته اشتراك نظر دارند: رويارويي آمريكا و روسيه اين روزها به‌طور بي‌سابقه‌اي تشديد شده‌است.
هر روز جبهه جديدي در اين رويارويي گشوده مي‌شود. ماجرا فقط جنگ در سوريه و اوكراين نيست. واشنگتن روسيه را به مداخله مستقيم در انتخابات رياست‌جمهوري‌اش متهم كرده‌است و مقامات اطلاعاتي آمريكا از تدارك براي جنگ سايبري با روسيه سخن مي‌گويند. ولاديمير پوتين رئيس‌جمهور روسيه پيمان همكاري هسته‌اي‌اش را با آمريكا لغو مي‌كند و جان كري در كنار همتايان اروپايي‌اش تهديد مي‌كند كه روسيه ممكن است به اتهام جنايت جنگي محاكمه شود.
اين جنگ لفظي كم‌سابقه كه در مواردي با اقدامات عملي هم همراه مي‌شود موجب شده كه بعضي تحليلگران تنش ميان آمريكا و روسيه را فراتر از جنگ سرد ببينند و حتي احتمال وقوع جنگ جهاني را براي اين دو كشور مطرح كنند. وقتي 2هفته پيش به‌دنبال شكست آتش‌بس در سوريه، مسكو و واشنگتن اعلام كردند كه ديگر تماسي درباره سوريه نخواهند داشت، اين تحليل‌ها تندتر هم شد. اما درحالي‌كه نيرو و تجهيزات نظامي آمريكا و روسيه در همين خاورميانه در خاك و آب به فاصله كمي از هم قرار دارند، آيا مي‌توان احتمال رويارويي مستقيم نظامي دو كشور را تصور كرد؟
بعضي تحليلگران با محتمل‌دانستن اين موضوع از عبارت جنگ جهاني سوم استفاده مي‌كنند. اما چنين احتمالي در دنياي امروز بعيد به‌نظر مي‌رسد. آمريكا و روسيه با چيدن مهره‌هايشان در عرصه‌هاي اقتصادي، نظامي، رقابت‌هاي منطقه‌اي و عرصه‌هاي جهاني چون شوراي امنيت، به دادن و گرفتن امتياز مشغولند.
هيچ كدام از اين دو كشور تمايلي به رويارويي مستقيم در ميدان جنگ ندارند. آمريكا و روسيه نه مي‌خواهند هزينه سنگين رويارويي مستقيم‌‌تر و عملي در ميدان جنگ را بپردازند و نه به چنين اقدامي نياز دارند. دولتي كه اكنون در آمريكا روي كار است اساسا از ورود مستقيم به جنگ به بهاي متهم شدن به ضعف و ناكارآمدي پرهيز دارد. روسيه هم به‌خاطر جايگاهي كه سعي مي‌كند آن را احيا كند، يعني جايگاه يك ابرقدرت در مذاكره مستقيم با آمريكا براي حل معضلات جهاني، دليلي براي اقدام نظامي عليه «هم‌تا» ي خود نمي‌بيند.
در دنياي امروز ابزارهاي زيادي براي رويارويي و اعمال نفوذ و تسليم كردن رقيب وجود دارد كه هزينه‌اي كمتر از جنگ اما نتيجه‌اي هم‌طراز با آن دارد. آمريكا و روسيه اين روزها به خوبي از اين ابزارها عليه يكديگر استفاده مي‌كنند.
نظر شما